Heeft u een vraag? Of kunt u het antwoord niet vinden, kijk eens op het Geoforum Kunt u het antwoord nog steeds niet vinden stuur dan een e-mail naar NGR@kadaster.nl.
Het Nationaal GeoRegister (NGR) is een online open catalogus waar de metadata over Geo-informatie (ruimtelijke gegevens) van Nederlandse (semi)overheidsorganisaties wordt verzameld, beschreven en beschikbaar gesteld. Het fungeert als een centrale sectorale Geo catalogus waarin metadata van geografische datasets en webservices/API’s worden gepubliceerd. Wilt u meer uitleg over de Geo-webservices of OGC API’s, kijk dan op: PDOK Services en API’s (opent in nieuw venster).
Via de catalogus kunnen gebruikers geografische datasets vinden en via linkjes bevragen, downloaden of tonen op een kaart. Door de uitgebreide metadata te raadplegen kunnen de gebruikers snel interpreteren of de dataset de juiste data bevat waarvoor de gebruiker het wil inzetten. Zo is er informatie te vinden over onder andere de herkomst, contactinformatie, licentie, inhoud, actualiteit en kwaliteit van geo-informatie.
Naast bovengenoemde vervult het Nationaal GeoRegister ook een belangrijke functie als ‘discovery service’ voor INSPIRE. INSPIRE staat voor ‘Infrastructure for Spatial Information in the European Community’. Het is een Europese richtlijn (2007/2/EG) die tot doel heeft om een geharmoniseerde infrastructuur voor ruimtelijke informatie op te zetten en ondersteunen binnen de EU. Deze infrastructuur maakt het mogelijk om geografische data van verschillende landen eenvoudig te vinden, uit te wisselen en te gebruiken – vooral voor milieubeleid.
Inmiddels levert INSPIRE de digitale infrastructuur die nodig is om de ambities van de Green Deal te onderbouwen met data. Wilt u meer weten over INSPIRE, kijk dan op Geonovum INSPIRE (opent in nieuw venster).
Metadata zijn gegevens over gegevens. In de context van Geo-informatie betekent dit dat metadata de geografische data beschrijven. We kennen metadata die de dataset informatie beschrijft en metadata die de service informatie beschrijft. Beide zijn terug te vinden in NGR (zie ‘Brontype’ in NGR). Metadata zijn essentieel voor het vinden, interpreteren en correct gebruiken van Geo-informatie. Ze zorgen ervoor dat gebruikers begrijpen wat de data betekend en of het geschikt is voor hun toepassing. Het zo volledig mogelijk en correct beschrijven van de metadata gegevens is daarom belangrijk. De beschrijving van metadata wordt volgens verschillende metadata standaarden vastgelegd. In de paragraaf ‘Welke soorten metadata ondersteund het NGR’ is beschreven volgens welke standaard de metadata vastgelegd moet worden. Hier zijn ook linkjes opgenomen naar de uitgebreide beschrijvingen van de metadata standaarden. Geonovum is in Nederland de organisatie die de Nederlandse metadata standaarden beheerd (zie Geonovum metadata standaarden (opent in nieuw venster)).
Er zijn verschillende metadata standaarden en een aantal van deze standaarden worden ondersteund in het NGR. In deze paragraaf wordt kort uitgelegd wat de metadata standaard is en wanneer je hem kan toepassen. Er is ook een verwijzing opgenomen naar een uitgebreide toelichting van de standaard.
ISO 19115 is de internationale standaard voor het beschrijven van metadata van geografische datasets. Voor Nederland is hier een afgeleide Nederlandse standaard voor beschreven. Deze standaard definieert welke informatie moet worden vastgelegd om datasets vindbaar, begrijpelijk en bruikbaar te maken. Een uitgebreide omschrijving van de Nederlandse standaard is te vinden via deze link: Profiel ISO 19115 (opent in nieuw venster).
In NGR kan u de metadata dataset op verschillende manieren toevoegen, aanpassen of verwijderen. Hoe dit werkt kan u nazien in (4B ‘Invoeren en aanpassen van metadata in NGR’)
ISO19119 is de internationale standaard voor het beschrijven van metadata van de service. Voor Nederland is hier een afgeleide Nederlandse standaard voor beschreven. Deze standaard definieert welke informatie moet worden vastgelegd om de webservices en API’s te kunnen vinden, interpreteren en gebruiken. Het geeft de gebruikers inzicht in de data, functionaliteit, beschikbaarheid en beperkingen van een service. Een uitgebreide omschrijving van de Nederlandse standaard is te vinden via deze link: Profiel ISO 19119 (opent in nieuw venster).
Er zijn verschillende soorten service metadata. Via deze link komt u in een beschrijving van welke soorten er zijn: Specificatie ISO 19119 (opent in nieuw venster) Een speciale vorm is SDS metadata en dit staat voor Service Discovery Service. Het is een concept binnen INSPIRE en andere metadata-standaarden. In NGR kunt u hiervoor naast de netwerkservices verschillende templates vinden om deze metadata in te vullen. Meer informatie over de 3 varianten SDS metadata kunt u hier vinden:
Via het endpoint van de service kan u ook de metadata van de service bekijken. Dit is bijvoorbeeld bij een WMS, WFS of WCS. U kan de capabilities van de service bekijken door een Get Capabilities request op de service te doen. U ziet als resultaat van dit request dan een document van de Geo-webservices capabilities in XML. Een voorbeeld van het request op de service en de XML output van de capabilities kunt u hier bekijken: WFS GetCapabilities voorbeeld (opent in nieuw venster)
ISO19110 is de internationale standaard voor het beschrijven van de Feature catalog. Een feature catalog is een gestructureerde beschrijving van de kenmerken (features) die voorkomen in een geografische dataset. De feature catalog beschrijft wat voor soort geografische objecten er in een dataset zitten (zoals wegen, gebouwen, waterlichamen), welke attributen ze hebben (zoals naam, lengte, type), en hoe ze zich tot elkaar verhouden. Het is een soort woordenboek of schema dat de betekenis en structuur van de data uitlegt. Meer informatie over de feature catalog kan u hier vinden: Object- en attribuutinformatie ISO19115 (opent in nieuw venster).
De DCAT-AP-NL standaard is een Nederlands toepassingsprofiel van de Data Catalog Vocabulary (DCAT), ontwikkeld door het World Wide Web Consortium (W3C). Het is ontworpen om de uitwisseling van metadata tussen Nederlandse datacatalogi en Europese datacatalogi te faciliteren. DCAT-AP-NL maakt het mogelijk om datasets en dataservices op een gestandaardiseerde manier te beschrijven, wat de vindbaarheid en interoperabiliteit van data vergroot. Dit profiel is gebaseerd op het Europese DCAT-AP-3.0 en aangepast aan de specifieke behoeften van de Nederlandse context. Het wordt actief beheerd door Geonovum.
De standaard specificeert hoe metadata over datasets en dataservices moeten worden gestructureerd. Het doel is om datasets overzichtelijk te presenteren en gericht zoeken mogelijk te maken. DCAT-AP-NL definieert klassen en eigenschappen die consistent zijn met de semantiek van DCAT en DCAT-AP-EU. Een klasse, zoals dcat:Dataset, begint met een hoofdletter, terwijl een eigenschap, zoals dcat:dataset, met een kleine letter begint. Deze structuur zorgt voor een uniforme en machine leesbare beschrijving van data.
DCAT-AP-NL ondersteunt federatief zoeken, waarbij datasets uit verschillende catalogi met dezelfde querystructuur doorzocht kunnen worden. Dit verhoogt de toegankelijkheid van data over domeinen heen. Het is compatibel met domeinspecifieke standaarden, zoals ISO 19115 voor geo-data, via mappings zoals geoDCAT.
Het Nederlandse profiel verplicht bepaalde metadata-velden om consistentie te garanderen. Bijvoorbeeld, dct:identifier wordt gebruikt voor unieke identificatie van datasets. Andere velden, zoals dct:title en dct:description, beschrijven respectievelijk de titel en inhoud van een dataset. Licenties worden vastgelegd met dct:license om hergebruik te reguleren. DCAT-AP-NL ondersteunt ook High Value Datasets, zoals voorgeschreven door de EU, door specifieke metadata-eisen op te nemen. Data.overheid.nl, het open dataportaal van de Nederlandse overheid, gebruikt DCAT-AP-NL als basis voor metadata-uitwisseling. Het profiel specificeert welke referentiegegevens, zoals organisatorische identificaties en themalijsten, gebruikt moeten worden. Waardelijsten, zoals die voor licenties en organisaties, worden onderhouden door data.overheid.nl. Dit zorgt voor uniformiteit in metadata tussen verschillende Nederlandse catalogi.
DCAT-AP-NL vervangt geen domein specifieke standaarden zoals ISO 19115, maar biedt een generieke laag voor uitwisseling. Voor geo-data wordt een mapping naar ISO 19115 en ISO 19119 gebruikt om metadata toegankelijk te maken voor een breder publiek. Dit maakt het mogelijk om ruimtelijke data te integreren in bredere datacatalogi, zoals data.europa.eu. Het profiel ondersteunt ook data services, zoals API’s, door deze te beschrijven als dcat:DataService. De standaard definieert vier niveaus van vereisten voor gegevensaanbieders en -ontvangers. Aanbieders moeten voldoen aan verplichte metadata-velden, terwijl ontvangers alle klassen en eigenschappen moeten kunnen verwerken. Dit zorgt voor robuuste uitwisseling van metadata.
Het profiel maakt gebruik van RDF (Resource Description Framework) voor gestructureerde datarepresentatie. Dit ondersteunt interoperabiliteit en maakt het mogelijk om metadata te “harvesten” voor centrale overzichten. DCAT-AP-NL is flexibel genoeg om aanvullende metadata-velden toe te voegen die niet in DCAT of DCAT-AP-EU zijn gedefinieerd. Dit biedt ruimte voor Nederlandse specifieke behoeften, zoals OWMS-waardelijsten. De standaard wordt toegepast in verschillende catalogi, zoals het Nationaal Georegister (NGR) en gemeentelijke open data portalen. Het gebruik van DCAT-AP-NL draagt bij aan een federatief datastelsel, waarbij data vindbaar zijn ongeacht de catalogus. Dit is essentieel voor onderzoek, beleid en innovatie. Organisaties zoals Health-RI, RIVM en Kadaster hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het profiel.
DCAT-AP-NL ondersteunt ook de beschrijving van datasetseries, verzamelingen van datasets met gedeelde kenmerken. Distributies, zoals downloads of API’s, worden beschreven met dcat:Distribution, inclusief bestandsformaten en toegangspunten. Het profiel zorgt ervoor dat metadata machineleesbaar zijn, wat automatische verwerking en aggregatie vereenvoudigt. Dit maakt DCAT-AP-NL een cruciale standaard voor open data in Nederland.
Het Nationaal Georegister biedt eenvoudige zoekopties waarmee gebruikers geo-informatie kunnen vinden door te filteren op onderwerp, organisatienaam of andere zoekfilters. Datasets kunnen direct in de kaartviewer worden bekeken of gedownload, en metadata is te doorzoeken via de INSPIRE discovery service (CSW). Gebruikers, zoals Geo-ICT specialisten, beleidsmedewerkers of ontwikkelaars, kunnen beschikbare gegevens snel vinden en in veel gevallen direct gebruiken in eigen toepassingen.
Hieronder worden de 3 mogelijkheden om te zoeken in het NGR uitgelegd.
Als je op de NGR homepage bent, kun je via het zoekveld iets invullen, bijvoorbeeld "water".
Schermafbeelding van het zoekveld op de homepage van het Nationaal Georegister, waar de zoekterm 'water' is ingevoerd, met suggesties die onder het veld verschijnen.
Je ziet dat er al een aantal suggesties worden weergegeven. Als je keuze er niet tussen staat, klik dan op "water" en vervolgens op zoeken. Je krijgt 1543 resultaten te zien.
Schermafbeelding van de zoekresultatenpagina in het Nationaal Georegister, met 1543 resultaten voor de zoekterm 'water', inclusief een lijst van datasets en services.
Via het NGR kun je ook geavanceerd zoeken. Ga naar de zoekpagina en klik op "Geavanceerd zoeken". Je ziet nu meer invoervelden dan bij het standaard zoekscherm.
Schermafbeelding van de geavanceerd zoeken-pagina in het Nationaal Georegister, met meerdere invoervelden voor zoekcriteria zoals onderwerp, locatie en datatypen.
Hieronder wordt per veld uitgelegd wat de invulmogelijkheden zijn:
De filters staan links van de zoekresultatenlijst. Onder elke filternaam zie je de inhoud en hoe vaak deze voorkomt in de database. Je kunt zoekresultaten verfijnen door één of meerdere filters te activeren. Gekozen filters worden boven de lijst getoond en kunnen daar verwijderd worden. Met de resetknop verwijder je alle filters.
Schermafbeelding van de filteroptie voor insluiting in het Nationaal Georegister, waarbij een filterwaarde is geselecteerd met een groen vakje en een kruisje.
Schermafbeelding van de rode kruisknop in het Nationaal Georegister, waarmee een specifieke filter kan worden verwijderd.
In het Nationaal Georegister zijn twee type gebruikers die metadata kunnen publiceren:
Hieronder leggen we stapsgewijs uit hoe je metadata kunt publiceren in het NGR.
Schermafbeelding van het overzichtscherm in het Nationaal Georegister, met metadata records van de organisatie van de ingelogde gebruiker.
Schermafbeelding van het overzichtscherm in het Nationaal Georegister, met metadata records en slotjes die aangeven of records openbaar of gesloten zijn.
Schermafbeelding van het scherm in het Nationaal Georegister waar een gebruiker kan aangeven of een metadata record openbaar moet worden gemaakt.
Voor meer informatie over afspraken rond het publiceren van metadata, zie PDF documentafspraken voor het publiceren van metadata in het NGR.
Als je metadata wilt publiceren op het Nationaal Georegister, heb je een account nodig. Voor alleen zoeken/bekijken is geen account nodig.
Per organisatie kan één beheerder worden aangevraagd, die meerdere gebruikers kan aanmaken.
Om de aanvraag snel af te handelen, stuur de volgende gegevens mee:
Stuur het aanvraagverzoek naar NGR. Na controle ontvang je binnen 3 werkdagen inloggegevens en documentatie.
Het Nationaal Georegister (NGR) vervult verschillende rollen als centrale voorziening voor geo-informatie in Nederland:
Het NGR kent de volgende gebruikersrollen, toegekend door de beheerder:
Als een gebruiker vertrekt, kunnen zijn/haar NGR records niet meer bewerkt worden tenzij ze worden overgedragen.
Stappenplan:
Schermafbeelding van het inlogscherm van het Nationaal Georegister, waar een beheerder kan inloggen om metadata te beheren.
Schermafbeelding van het zoekveld in het Nationaal Georegister, waar een record zoals ‘Novex’ kan worden gezocht.
Schermafbeelding van de selectie van metadata records in het Nationaal Georegister, waar records worden aangevinkt voor eigendomsoverdracht.
Schermafbeelding van het pulldownmenu in het Nationaal Georegister, waar acties voor geselecteerde records kunnen worden gekozen.
Schermafbeelding van het scherm in het Nationaal Georegister voor het overzetten van eigendom van metadata records.
Schermafbeelding van het scherm in het Nationaal Georegister waar een nieuwe eigenaar, zoals Rob Lamers, wordt geselecteerd voor metadata records.
Schermafbeelding van het bevestigingsscherm in het Nationaal Georegister na het overzetten van eigendom van metadata records.
Schermafbeelding van de groene balk in het Nationaal Georegister met de melding dat metadata records succesvol zijn overgezet.
Je kunt via het NGR een record importeren met een XML bestand.
Het NGR biedt functionaliteit om metadata te valideren tegen het Nederlandse metadata profiel en INSPIRE regels (indien van toepassing).
De inhoudelijke kwaliteit van metadata is essentieel. Geonovum heeft een methode ontwikkeld om kwaliteit te monitoren en te rapporteren.
In het edit scherm kun je metadata valideren:
Klik op de knop valideren om het record te controleren tegen schematron regels. Na een korte wachttijd verschijnt rechts een validatierapport.
Bij een fout, klik op de pijl naast "schematron-rules-nl-19119" voor details. Een rood vlak wijst op fouten, zoals een ontbrekend "E-mail verantwoordelijke organisatie bron". Corrigeer en valideer opnieuw.
Klik op de pijl bij de validatieknop en selecteer TG version 2.0 voor INSPIRE controle.
Na controle (enkele minuten) zie je of het record voldoet.
Bij fouten, klik op "klik hier voor meer details" voor een schema met foutdetails.
Klik op "Conformance Class 1: INSPIRE data sets and data sets baseline metadata" voor meer details.
Bij "General Metadata" zie je fouten en links naar documentatie over hoe deze op te lossen.
Voor meer uitleg over validatieregels, zie:
Data.overheid.nl synchroniseert dagelijks met het Nationaal GeoRegister (NGR). Het NGR wordt beheerd door het Kadaster. Niet alle datasets uit het NGR worden overgenomen in data.overheid.nl. Daarnaast wordt ook niet alle metadata van een dataset overgenomen. NGR heeft rijkere metadata. Op data.overheid.nl is alleen de metadata te vinden die in het DCAT-AP-NL-profiel noodzakelijk is. Er wordt doorverwezen naar NGR of de betreffende data-eigenaar voor meer informatie.
Tijdens de dagelijkse synchronisatie wordt informatie over dataset die in NGR is opgenomen, vertaald naar het informatiemodel van data.overheid.nl. De "mapping" is ingesteld zodat bijvoorbeeld organisatienamen worden herkend en genormaliseerd en geo-thema's worden omgezet naar rijksoverheid-thema's.
Niet alle datasets uit NGR worden overgezet naar data.overheid.nl. Alleen datasets in NGR die voldoen aan de volgende parameters worden overgenomen:
Dit betekent dat datasets met bijvoorbeeld een "geogedeeld" licentie niet overkomen naar data.overheid.nl. Ook datasets die als type "serie" of "service" hebben, komen niet over naar data.overheid.nl. Mapping van waarden. Tijdens de synchronisatie vindt "mapping" plaats om de metadata van datasets om te zetten naar het "generieke" informatiemodel van data.overheid.nl. De volgende mappings worden in ieder geval uitgevoerd:
Data.overheid.nl haalt minimaal één keer tot soms drie keer per dag de data op bij NGR volgens het CSW protocol. Dit proces heet "harvesting". Dit betekent dat de aantallen datasets per dag kunnen verschillen. Er vindt steeds een volledige synchronisatie plaats waarbij alle datasets worden vernieuwd.
Terug naar bovenGa naar boven